Türkiye ve Dünyada Domain Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları

Domain kayıt işlemlerinde özellikle büyük marka domainlerinde domain uyuşmazlıkları ile sıkça karşılaşılmaktadır. Bu durum 2 ayla 6 ay arasında süren bir çözüm sürecinin başlamasına yol açmaktadır. Genelde domain davaları marka sahibinin lehine sonuçlanmaktadır.

Bunun 2 nedeni vardır.

1. Domain sahibi genelde domain yatırımcısı veya domain avcısıdır domain uyuşmazlıkları konusunda çok fazla hukuksal bilgiye sahip değildir.
2. Davacı firma – marka sahibi genelde avukatla çalışmaktadır ve domaine ve markaya dair argümanları güçlüdür.

Hangi durumlarda kayıtlı bir domaine itiraz edebilirsiniz?

i. Domain adresinin ticari bir marka ile aynı veya iltibasa mahal verecek şekilde benzer olması

ii. Domain adresinin kötü niyetli olarak tescil edilmesi ve kullanılması

Domain uyuşmazlıklarında Generic top-level domain dediğimiz .com .net .xyz .online vb. gTLD lerde ICANN müdahil olmaktadır. ccTLD dediğimiz ülke kodlu domain uzantılarında her ülkenin uyuşmazlık çözüm politikası farklıdır ve çözüm yolları ülke registry sine bırakılmıştır.

ICANN tarafında domaine dair uyuşmazlıklar UDRP olarak adlandırılan politika başlığı altında ele alınmaktadır.  

UDRP kapsamında uyuşmazlıklarda çözüm merci olarak ICANN tarafından 5 farklı kuruluş yetkilendirilmiştir.

Bu kuruluşlardan en fazla müracaat edileni WIPO dur.

1. The National Arbitration Forum (NAF) - Ulusal Tahkim Forumu
2. The Czech Arbitration Court (CAC) - Çek Tahkim Mahkemesi
3. Asian Domain Name Dispute Resolution Center (ADNDRC) Asya Alan Adı Anlaşmazlık Çözüm Merkezi
4. World Intellectual Property Organization (WIPO) Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü - WIPO
5. Arab Center for Domain Name Dispute Resolution (ACDR) Arap Domain Uyuşmazlık Çözüm Merkezi

TRABIS - Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcı (UÇHS)

Ülkemizde Trabis tarafından yürütülen .TR domainlerde Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcı (UÇHS) adı verilen kuruluşlar aracılığıyla yürütülmektir. Henüz bir aylık bir geçmişi olan TRABIS li .tr döneminde akredite iki UÇHS kuruluşu bulunmaktadır.

• Bilgi Teknolojileri ve İnternet Güvenliği Derneği (BTİDER)

• TOBB UYUM Arabuluculuk ve Uyuşmazlık Çözüm Merkezi

Hangi durumlarda UÇHS başvurusu yapabilirsiniz?

• Bir domainin, ticaret veya hizmet markası, ticaret unvanı, işletme adı veya kişi adını taşıyor olması ve marka firma sahibine satma amacıyla tahsis edilmiş olması

• Domainin satın alınarak, ticarette kullanılan marka, ticaret unvanı, işletme adı ya da diğer tanıtıcı işaretin sahibinin, bu marka, unvan, ad ya da işareti kullanmasını engellemek amacıyla tahsis ettirilmiş olması,

• Domainin, ticari rakiplerin işlerine ya da faaliyetlerine zarar vermek amacıyla tahsis ettirilmiş olması,

UÇHS başvurusu nasıl yapılır?

Şikayetçi UÇHS’nin İnternet sayfasında başvurusunu doğrudan yapmaktadır. UÇHS tarafından konu ile ilgili olarak İnternet sayfasında duyuru yapılır ve ilgili alan adı dondurulur.

Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcı (UÇHS) Ücretler

1. 2022 yılı için her bir hakem için hakem ücreti, bin Türk Lirasıdır.
2. UÇHS ücreti her bir hakem için belirlenen ücretin yarısıdır.
3. Hakem ücreti ve UÇHS ücreti, şikayetçi tarafından başvuru sırasında UÇHS’ye ödenir.
4. Hakem veya hakem heyetinin belirlenmesinden önce tarafların anlaşması ya da şikayetçinin şikayetinden vazgeçmesi gibi nedenlerle uyuşmazlık çözüm sürecinin sonlanması halinde hakem ücretleri iade edilir.