Neden .tr uzantılı domain satılmıyor?
İnternete ilgi duyan arkadaşlarım ve duyarlı müşterilerim bu soruyu sıkça sormaktalar. Örneğin Almanya .de, İngiltere .co.uk, Amerika .us, Kazakistan .kz, Fas .ma domain uzantısını kullanmakta. Türkiye ise .com.tr uzantılı alan adını seçmiş durumda. Rusya vd. ülkelerde .com.ru, .com.az .com.ua gibi isimler mevcut. Bizde neden her iki isim yok diyeceksiniz. Bu konuda dedikodu nevinden birçok yorum mevcut. Bunlardan en doğrusu Türkiye'nin 1990 yılında TÜVAKA'ya (Türkiye Üniversiteler ve Araştırma Kurumları Ağı) yapılan başvuru sonucunda ikinci düzey alt alan adını benimsemiş olması.
Türkiye de .com.tr alan adının tescili için birçok belge talep edilmekte. Bu alanda da devletimizin engelleyici, prosüdürel yapısı karşımıza çıkmakta. Oysaki birçok ülke hatta Moldova, Ermenistan, İsrail gibi ülkeler bile ülkesine ait alan adı uzantısının yurt içi ve yurtdışı satışını teşvik etmekteler. Bu durumu ülkeleri açısından bir tanıtım aracı ve gelir kapısı olarak görmekteler.
Peki .tr alan adının avantajı ne olacak?
.tr alan adı kısa olmasından dolayı kullanıcıya yazım kolaylığı sağlayacaktır. Ayrıca internet adres satırına yazılan internet adresinin kısa olması arama motorları tarafından yapılan aramalarda ilgili site verilerinin indekslenmesi noktasında artı bir değer oluşturmaktadır. .tr alan adı .de, .ru, .ma, .az, .kz, .uz, .kg, .cn, .gr, .ir vb diğer ülke uzantılarında olduğu gibi tüm dünyaya hem Türk firmaları hem de akredite olacak diğer yabancı firmalar tarafından satılabilecektir. İlgili satış ülkemize döviz girişi kazandıracaktır. Ülkemizin uzantısı olan .com.tr ile birlikte .tr Türkiye'yi temsil etmesi dolayısıyla ülkemizin adının yaygınlaşmasına vesile olacaktır. Bunu bir nevi internet bazlı kültür ihracı olarak değerlendirebiliriz. Örneğin Doğu Afrika da küçük bir ülke olan Cibuti (Djibouti) .dj uzantısı ile dünyaya adını duyurmuş 800.000 nüfuslu küçük bir ülkedir. Yavru vatan Kıbrısımıza gelecek olursak Dünyada cy - Kıbrıs uzantısını kullanım yetkisini Güney Kıbrıs eline bulundurmakta olup, Kuzey Kıbrıs'a ait herhangi bir uzantı mevcut değildir. Ülkemizde sıkça satın alınan .cc - Cocos Adaları'na ait, .co - Kolombiyaya ait, .tc Turks & Ciacos adalarına ve .tv Tuvaluya ait uzantılardır.
Bu konuda yaşanan ayrı bir handikap alan adlarının uzantı açıklamalarının Türkçe olmaması. Devlet ticaret odasına kayıt yaptırırken yabancı isimleri kabul etmiyor (bunu sonuna kadar destekliyorum). Fakat domain satışına gelince ".com". İngilizce "commercial" sonuna .tr ekleyerek neden kendi alan adını piyasaya dayattığını, Türkiye'nin uluslararası tanımı olan .tr kısaltmasını kullanmak varken neden .com.tr de ısrar edildiğini domain hosting sektörüne yıllarını vermiş birisi olarak henüz anlamış değilim. .com.tr uzantısında bu sorun devam ederken .gov.tr (goverment), .edu.tr (education), .k12.tr (kolej manasında Amerika'da zorunlu eğitimin 12 yıl olmasından dolayı bu şekilde ifade ediliyor), .org.tr (organization) vb. domain uzantılarında ingilizce uzantılar kullanılmakta ve zihinlere yerleştirilmekte. Bununla birlikte av.tr ve bel.tr gibi uzantılarımız gösteriyor ki istenirse Türkçe uzantılar çok rahat ülkemizde kullanılabilinir.
Konuya dair .com.tr alan adı tescil yetkilisi www.nic.tr ye bilgi edinme hakkımızı kullanarak başvuruda bulundum. Başvuru sonucu gecikmeden dolayı özür dilenerek yaklaşık 5-6 hafta sonra telefonla geldi. Telefondaki yetkili kanuni cevap zorunluluğunu konuyu yuvarlayarak yerine getirdi. Doğrusu yetkilinin verdiği cevap beni tatmin etmedi. Beni ilgilendiren konu ülkemiz adına .tr olarak kısa bir isim kullanıp kullanamamak. .tr alan adının ulusal ve uluslararası satışının gerçekleştirilmesi.
Evet sevgili dostlar .tr demek tanıtım demek, döviz demek, kolay kulanım demektir. Umarım sesimize bir kulak veren olur.
Not: 2022 yılında BTK tarafından .tr domain uzantısı belgesiz tüm kullanıcılara verilmesi planlanmaktadır.
