Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur? Gerekli Evraklar Nelerdir?

Son yıllarda insanlar kendi işlerine ek olarak gelir elde edebilecekleri yan işlere de başladığı için birçok insan kendilerini daha da profesyonelleştirmenin yollarını arar. Fakat bu işler çok yüksek hacimli gelir getirmediği için LTD’ler veya anonim şirketler kurmak yerine birçok insan şahıs şirketlerinde karar kılar.

Şahıs Şirketi Nedir?

Şahıs şirketi, işletmenin elde ettiği herhangi bir kâr üzerinden gelir vergisi ödeyen ve tüzel kişiliği olmayan bir işletmedir.

Özellikle freelance bir iş yapıyorsanız veya tek başınıza bir ek işe başlamaya karar verirseniz, muhtemelen bir şahıs şirketi sahibi olmak istersiniz. Ancak birden çok kişi ile bir iş kurarsanız, riskleri nedeniyle şahıs şirketi yerine otomatik olarak bir ortaklık kurmak istersiniz.

Şahıs şirketleri, başlatılması veya kapatılması en kolay işletme türüdür. Bu nedenle, danışmanlar veya işletmelerin tek kurucusu varsa popülerdir.

Şahıs Şirketinin Avantajları Nelerdir?

Bir şahıs şirketi kurduğunuzda yararlanabileceğiniz avantajlardan bazıları aşağıdaki şekildedir:

1. Daha az evrak

Çoğu işletme yapısında kurulum aşamasında çok fazla evrakla uğraşmanız gerekir. Ancak şahıs şirketi ile çok sayıda resmi evrak işiyle uğraşmak zorunda kalmadan girişiminizi hızla büyütebilirsiniz.

2. Daha az işletme ücreti

İşinizi kurmak için mücadele ederken bütçeniz kısıtlı olabilir. Bir şahıs şirketinin size sunduğu avantajlardan biri de kayıt ücretlerinden tasarruf edebilmenizdir.

3. Basitleştirilmiş sahiplik

Şahıs şirketi en kolay iş yapısına sahiptir. Bu yapı, hissedarlar ve farklı sahipler arasında çatışma riski olmadığından birçok küçük işletme sahibine uygundur. Basit bir ifadeyle, eğer tek mal sahibiyseniz, kontrolü kaybetme riskiniz yoktur.

4. Düşük başlangıç maliyetleri

Bir şahıs şirketi sahibi olarak başlangıç maliyetleriniz minimum düzeydedir. Küçük bir işletmeniz olduğunu varsayarsak, birden fazla personel işe almanıza veya pahalı bir binada şirket kurmanıza gerek kalmaz. Hatta işinizi evinizden bile yürütebilirsiniz. Özellikle çevrimiçi bir iş yapıyorsanız, sadece bir dizüstü bilgisayar ve güvenilir bir internet bağlantısı ile başlamanız mümkündür.

5. Minimum hükümet düzenlemeleri

Bir şahıs şirketi sahibi olarak, diğer ticari kuruluşlara kıyasla daha az düzenleyici gerekliliği yerine getirirsiniz. 

Şahıs Şirketinin Dezavantajları Nelerdir?

Şahıs şirketlerinin birçok avantajı vardır, ancak riskleri de vardır. Bunlar aşağıdakileri içerir:

1. Kişisel sorumluluk

Hükümet, bir şahıs şirketini işletmesiyle aynı tüzel kişilik olarak tanır. Yani işletmenizin tüm geliri sizin hakkınızdır. İşletmenin elde ettiği her türlü kârı alabilir ve kişisel projeleriniz için kullanabilirsiniz.

Vergi ödemekten, maaş bordrosunu yönetmekten ve çalışanlarınız için sigorta ödemekten şahsen sorumlu olursunuz. Ayrıca borçları ödemekten de siz sorumlu olursunuz. Kişisel varlıklarınız risk altındadır, çünkü siz ve şahıs şirketiniz arasında yasal bir ayrım yoktur.

Örneğin, diyelim ki birisi yanlış uygulama nedeniyle işletmenize dava açtı. Suçlu bulunursanız, tüm varlıklarınıza (eviniz, kişisel arabalarınız ve fiziksel eşyalarınız gibi) herhangi bir zararı karşılamak için el konulabilir.

Bu, bir işletmenin yasal olarak sahiplerinden ayrı kabul edildiği çoğu işletme yapısından farklıdır. Bir işletme kredisini geri ödeyemezse, işletmesine dava açılırsa veya çalışanlarından biri yaralanırsa, işletme sahibinin kişisel varlıkları için herhangi bir risk yoktur.

2. Ağır sorumluluklar

Bu şirket yapısında karar verici olmak iki ucu keskin bir kılıç olabilir. Size işiniz için en iyi olduğunu düşündüğünüz şeyi yapma özgürlüğü ve tam kontrol sunarken, aynı zamanda şahıs şirketinizin başarısından ve başarısızlığından yalnızca siz sorumlu olduğunuz için üzerinize büyük bir yük bindirir.

Ayrıca faaliyetleriniz büyüdüğünde, birçok görevi üstlenmek zorunda kalabilirsiniz.

Şahıs Şirketi ile LTD Arasındaki Farklar Nelerdir?

Birçok kişi şahıs şirketi ile LTD arasındaki temel farkların farkında değildir. Şahıs şirketi, bir iş kurmanın en basit yoludur. İşi yürütmenin, yatırımların ve kârın tüm yönlerini kontrolü kolaydır. Dezavantajı, şirketin maruz kaldığı herhangi bir borçtan kişisel olarak sorumlu olmanızdır, yani alacaklılar geri ödemezlerse varlıklarınızın peşine düşebilir.

Bir limited şirket, bir iş kurmak için farklı bir yaklaşım sunar. Bir LTD, esneklik sağlarken kişisel varlıklarınız için bir sorumluluk kalkanı olur.

Şahıs şirketleri ile LTD'ler arasındaki en önemli fark, mülkiyetin nasıl işlediğidir. Şahıs şirketleri, işletmelerinin tüm yönleri üzerinde tam kontrole sahipken, LTD'ler üyelerin mülkiyet ve yönetim kararları için kuralları belirleyen işletme anlaşmaları imzalamasını gerektirir. Ayrıca, her üyenin şirketteki mali hissesi, tek bir "sahibi" olması yerine bir LTD ile ayrı ayrı ölçülebilir.

Hangi tüzel kişilik türünün iş hedeflerinize en uygun olduğunu belirlerken göz önünde bulundurmanız gereken bir diğer faktör de vergilendirme yapısıdır. LTD üyeleri genellikle daha fazla vergilendirme seçeneğine sahiptir. Bu, LTD’lerin, şahıs şirketine göre daha fazla vergi yükümlülüğü olabileceği anlamına gelir.

Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur?

Şahıs şirketi kurma süreci oldukça hızlı ilerleyebilir. Gerekli evrakları tamamladıktan sonra vergi dairesi veya e-devlet aracılığıyla şirket kurulumu için gereken adımları kolayca atabilirsiniz.

Şirketinizi kurarken karşılaşabileceğiniz maliyetler, sunulan hizmetlere ve belgelere ödenecek miktarlara göre değişkenlik gösterir. Bu kapsamda ödeme yapmanız gerekebilecek bazı kalemler aşağıdaki şekildedir:

• Noter tarafından düzenlenen imza beyannamesi
• Vergi dairesine ödenen sözleşme damga vergisi
• Şirket kuruluşu ve elektronik defter kaydı için ödenen hizmet bedeli
• Eğer bir muhasebeci süreci yönetecekse, noter tarafından düzenlenen vekalet ücreti

Bu ödemelerin miktarları, işletmenizin ihtiyaçlarına ve tercihlerinize göre değişebilir. Ancak doğru adımları atarak ve resmi kaynaklardan destek alarak şahıs şirketinizi başarılı bir şekilde kurabilirsiniz.

Şahıs şirketi kurmak için gerekli belgeler nelerdir?

• Başvuru formunu eksiksiz olarak doldurmanız gerekmektedir. (Başvuru formunu vergi dairesi veya internet üzerinden alabilirsiniz)
• 2 adet ikametgah belgesi, nüfus cüzdanı sureti ve noter onaylı imza beyannamesi 
• Kira sözleşmesi (iş yeri kira kontratı ya da mülk kendinize ait ise tapu)

En Çok Sorulan Sorular

1. Sigortalı çalışanlar şahıs şirketi kurabilir?

Evet kurabilir, fakat tek bir şartla… Eğer çalıştığı iş yerinde imzaladığı sözleşmede böyle bir madde varsa, o zaman işten çıkarılma veya tazminat ödeme gibi durumlarla karşılaşabilir.

2. Evinizi şirket adresi olarak gösterebilir misiniz?

Evet gösterebilirsiniz. Hatta evin sahibi sizseniz, kira stopajı bile ödemeniz gerekmez. 

3. Şahıs şirketleri hangi vergileri öder?

Şahıs şirketlerinin ödediği vergiler; gelir vergisi, katma değer vergisi (KDV), geçici vergi ve stopaj vergileridir.

4. Şahıs şirketi vergi levhası nasıl alınır?

İnternet vergi dairesi üzerinden alabilirsiniz. Linke tıklayarak Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sitesi üzerinden vergi levhanızı oluşturup bastırabilirsiniz.

5. Şahıs şirketinde ortak sayısı kaç olmalıdır?

Şahıs şirketlerinde ortak sayısı genellikle sınırlıdır ve bu sayı genellikle azdır. Bu düşük ortak sayısı, karar alma süreçlerini daha hızlı ve etkili hale getirebilir. Ancak, şahıs şirketinde ortaklığın devredilmesi biraz daha karmaşıktır. Ortaklık payının devredilmesi veya satılması, diğer ortakların onayını gerektirir. Yani, bir kişi ortaklıktan ayrılmak istediğinde, bu süreç diğer ortakların rızasını almadan gerçekleşmez.

Bir diğer önemli nokta ise, bir ortağın şirket ortaklığından ayrılması durumunda sorumluluğunun belli bir süre daha devam edebilmesidir. Bu, şirketin finansal yükümlülükleri ve taahhütleri nedeniyle ortaklık ilişkisinin aniden sona ermemesini sağlar.

Tüm bu detaylar, şahıs şirketinin ortaklık yapısının dikkatlice düşünülmesi gerektiğini gösterir. İş ortakları arasında net ve açık iletişim sağlamak, ortaklık devirlerini veya ayrılıklarını daha düzenli bir şekilde yönetmeye yardımcı olabilir.

6. Şahıs şirketleri nelerdir?

Şahıs şirketleri, Türk Ticaret Kanunu'na (TTK) göre üç farklı türe ayrılır. Bunlar; Kollektif şirket, Komandit şirket ve Adi şirkettir. Her biri farklı özelliklere sahip olan bu şirket türleri, iş sahiplerine çeşitli avantajlar ve sorumluluklar verir.

7. 2023'te şahıs şirketi kurmanın maliyeti ne kadardır?

2023 yılında şahıs şirketi kurmanın beraberinde getirdiği maliyetler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Noterden Şahıs İmza Beyannamesi: Şahıs şirketi kurarken noterden almanız gereken imza beyannamesinin maliyeti 272 - 395 TL arasında değişebilir. Bu beyanname, işletmenizin temsilcisi tarafından yapılacak imzaları içerir.

Noterden Muhasebeci Vekaleti: Eğer süreci bir muhasebeci aracılığıyla yönetmek isterseniz, bu profesyonelin vekalet ücreti 490 - 520 TL arasında değişebilir. Muhasebeci vekaleti ile iş süreçlerinizi daha düzenli bir şekilde yönetebilirsiniz.

Mali Müşavir İş Yeri Açılış Ücreti: Mali müşavir desteği alarak iş yeri açılışını gerçekleştirmek isterseniz, bu hizmetin ücreti 500 - 850 TL arasında değişkenlik gösterebilir. Mali müşavir, vergi ve finansal işlemlerinizi düzenli ve yasal bir şekilde takip edebilmeniz için size yardımcı olacaktır.

8. Şahıs şirketi kaç günde kurulur?

Şahıs şirketi 1 gün içinde bile kurulabilir.

9. Şahıs şirketi ithalat yapabilir mi?

Evet, şahıs şirketleri ithalat yapabilir. Ancak, şahıs şirketi kuran herkes hemen ithalat yapamaz. Bazı durumlarda çeşitli belgeler gerekir. İhracata başlamak için ilk adım genellikle gümrük beyanında bulunmaktır.